paratoner bakımı, yıldırımdan korunmak için alınan önlemlerden olan paratonerleri kullanan tüm yapılar için gerekli tüzük ve yönetmelikler gereği yılda en az bir defa yapılması elzem bir etkinliktir. Bakım yapılması gerekenler sınıfına ise aktif paratonerler, radyoaktif paratonerler ve Faraday Kafesi girmektedir ki bunlarında hepsi yıldırımdan korunmak için alınabilecek önlemlerdendir.
Paratoner bakımı, en az paratoner kullanımı kadar önemlidir. Yıldırım düşme vakalarının görüldüğü bölgelerde mutlaka kullanılması gereken paratonerlerin bakımı yapılmadığı takdirde etkileri azalıp yok olabilir. Aşınma gibi dış etkenler sonunda paratonerler etkisini yitirdiği takdirde olası bir yıldırım düşmesi sonucu yangın çıkabilir, yayıldığı takdirde de tesis, iş yeri veya evlerin bulunduğu yerleşim yerlerinde büyük can ve mal kayıplarına yol açabilir. Bu tip durumlarla karşılaşmamak için ise ilk elden gerekli tedbirleri alarak, paratoner kullanımına önem vermeli; ayrıca paratoner bakımını da periyodik olarak yaptırmalıdır. Zaten hem can, hem de mal güvenliği açısından bu konuda hazırlanan yasa, yönetmelik ve tüzükler gereği topraklama ve paratoner gibi kullanılan enstrümanların bakımları düzenli olarak yapılmak zorundadır.
Paratoner Bakımında Yapılanlar:
Paratoner kullanımı ve bakımının ne kadar önemli olduğunu ifade ettikten sonra, paratoner bakımı esnasında ne tip faaliyetler gerçekleştirildiğini, paratoner bakımının basamaklarını ele almakta yarar var.
- İlk olarak radyasyon ölçüm cihazı kullanılarak radyoaktif paratoner başlığı sinyal testi yapılır. Test sonucuna göre bir sonraki adıma geçilir.
- Kimi aktif paratonerler test edilebilirken, kimileri de başlık testine tabi tutulamamaktadır. Eğer aktif paratoner markası, başlık testi için uygunsa bu test yapılır.
- TS 622’ye uyumlu olup olmadığının belirlenmesi için hem radyoaktif, hem de aktif paratonerlere fiziki muayene yapılır. Eğer uygunsa bir sonraki adıma geçilir, test sonuçları başarısızsa gerekli bakım ve onarım çalışmaları yapılıp, paratoner TS 622’ye uyumlu hale getirildikten sonra bir sonraki adıma geçilir.
- Paratonerin topraklama tesisat dirençleri ölçülür. Değerler normalse bir sonraki adıma geçilir fakat değilse topraklama direnci normal seviyeye çekilecek şekilde bakım ve onarım yapılıp sonraki adıma geçilir.
- Paratoner tesisatındaki topraklama direncinin ölçümü sonrasında, diğer yerlerin topraklama direncinde bir anormallik olup olmadığı kontrol edilir. Anormallik söz konusu ise topraklama direnci normal düzeye çekilir.
Tüm bu adımlardan sonra paratoner bakımı tamamlanır.